Εκτός ελέγχου το χρέος στα 337 δις ευρώ

Του Στέλιου Κράλογλου


Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει το δημόσιο χρέος της χώρας, τροφοδοτούμενο από το τεράστιο έλλειμμα του προϋπολογισμού, το οποίο το 2009 έφθασε το 15,4% του ΑΕΠ (ξεπέρασε τα 36 δισ. ευρώ).

Παρά τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα που έχουν ληφθεί, οι δανειακές ανάγκες του δημοσίου είναι τεράστιες, λόγω της δυναμικής που έχει λάβει πλέον το δημόσιο χρέος, το οποίο στο τέλος Σεπτεμβρίου 2010 έφθασε τα 336,8 δισ. ευρώ (144% του ΑΕΠ) από τα 317 δισ. ευρώ ή 137% του ΑΕΠ που ήταν στο τέλος Ιουνίου.

Με λίγα λόγια κάθε έλληνας χρωστάει 33.600 ευρώ, μόνο και μόνο λόγω του δημοσίου χρέους. Αν σ’ αυτό το ποσό προστεθεί και το ιδιωτικό χρέος τότε το μέλλον των ελλήνων πολιτών είναι …υποθηκευμένο.

Το χρέος του ελληνικού δημοσίου επιβαρύνθηκε μέσα σε ένα τρίμηνο κατά περίπου 20 δισ. ευρώ, καθώς προστέθηκαν σ’ αυτό περίπου 10 δισ. ευρώ που είναι οι συσσωρευμένες ζημιές του ΟΣΕ. Δεν αποκλείονται μάλιστα περαιτέρω επιβαρύνσεις από δάνεια που έχουν συναφθεί με την εγγύηση του δημοσίου από άλλες ΔΕΚΟ, και δεν έχουν αποπληρωθεί.

Οι μεγάλες δημοσιονομικές πιέσεις που προκαλεί η εξυπηρέτηση του τεράστιου δημοσίου χρέους, αυξάνουν τις δανειακές ανάγκες του κράτους οι οποίες φέτος θα ξεπεράσουν τα 70 δισ. ευρώ, έναντι περίπου 65 δισ. ευρώ που ήταν ο περυσινός δανεισμός.

Μέχρι τώρα ο δανεισμός ξεπέρασε τα 57 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 29 δισ. προέρχονται από το μηχανισμό στήριξης. Εάν όλα πάνε καλά και είναι θετική η αξιολόγηση της «τροϊκας», αρχές Ιανουαρίου θα εκταμιευθεί η τρίτη δόση του δανείου ύψους 9 δισ. ευρώ (6,5 + 2,5 από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Τα μεγάλα ελλείμματα της χώρας τροφοδοτούν σταθερά το δημόσιο χρέος, το οποίο μέσα σ’ ένα τρίμηνο «φούσκωσε» κατά 20 δισ. ευρώ.

Στο τέλος Σεπτεμβρίου το δημόσιο χρέος έφθασε τα 336,8 δισ. ευρώ από 316,954 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου και από 310,384 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Μαρτίου. Το Δεκέμβριο του 2009 το χρέος ήταν 298,524 δισ. ευρώ, ενώ στο τέλος του 2008 έφθανε τα 282,071 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, στο …ύψος τους στέκονται και οι εγγυήσεις του δημοσίου. Από 25,408 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Μαρτίου αναρριχήθηκαν στο τέλος Ιουνίου στα 25,496 δισ. ευρώ για να υποχωρήσουν ελαφρώς στα 25,447 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου.

Όσον αφορά στα ταμειακά διαθέσιμα, στις 30 Σεπτεμβρίου ήταν 11,176 δισ. ευρώ (7,465 δισ. ευρώ ήταν στο τέλος Ιουνίου).

Ρεκόρ δημοσίου χρέους θα καταγράψει η Ελλάδα το 2011 όταν το κρίσιμο δημοσιονομικό μέγεθος θα «χτυπήσει» 152,6% του ΑΕΠ ή 348,5 δισ. ευρώ από 142,5% φέτος και 330,4 δισ. ευρώ.

Το χρέος αναμένεται να μπει σε καθοδική πορεία ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 2014 και μετά.

Η Ελλάδα θα φτάσει το 2014 να πληρώνει μόνο για τόκους κοντά στα 20 δισ. ευρώ ( 19,9 δισ. ευρώ για την ακρίβεια) από 14,2 δισ. ευρώ φέτος, 15,3 δισ. ευρώ του χρόνου , 17 δισ. ευρώ το 2012 και 18,9 δισ. ευρώ το 2013.
Το «κλειδί» για την πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής και κυρίως για τη διαχείριση του δημοσίου χρέους το οποίο αποτελεί το μεγάλο άγος της ελληνικής οικονομίας, θα αποτελέσει ο ρυθμός ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια.

Ο προβληματισμός έγκειται στην ύφεση στην οποία αναμένεται να βυθιστεί η Ελλάδα τουλάχιστον την επόμενη διετία, λόγω των σκληρών δημοσιονομικών μέτρων της κυβέρνησης.

Στο τρίτο τρίμηνο του έτους η ανάπτυξη συρρικνώθηκε κατά 4,5%, ενώ στο σύνολο του 2010 η ύφεση εκτιμάται σε 4,2% και 3% το 2011.