Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Οίκος Moody’s: η ιστορική αξιoλόγηση των αξιολογητών

Ποιος ήταν ο John Moody; Τι σημαίνει το όνομά του;
H ιστορία του οίκου Moody’s
γράφει ο Γιώργος Δαμιανός/24 grammata.com

Η λέξη Moody’s έχει μπει, πλέον στην καθημερινότητα μας. Στο ελληνικό λεξιλόγιο πριν ή μετά τη λ. Moody’s υπάρχει η λέξη υποβάθμιση. Το όνομα είναι βαρύγδουπο και προβάλλεται ως “έγκυρο” από τα ελληνικά και ξένα Μ.Μ.Ε. Οι εκθέσεις το οίκου Moody’s ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις και υποθηκεύουν το σήμερα και το αύριο του πλανήτη, αφού καθορίζουν το αν θα δανειστεί, και με ποιους όρους, μια χώρα. Υποθηκεύει το μέλλον του πλανήτη, γιατί ως γνωστόν, τα δανεικά αυτά θα τα πληρώσουν και οι μελλοντικές γενιές.
Τα πρώτα βήματα του John Moody/ Τζον Μούντι
Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι η επωνυμία Moody’s προέρχεται από το επώνυμο ενός, μάλλον, αποτυχημένου δημοσιογράφου / οικονομικού αναλυτή, που έδρασε στις ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα. Το πλήρες όνομα του ήταν Τζον Μούντι (John Moody, 1868 – 1958) και στα Ελληνικά θα μπορούσαμε να το αποδώσουμε ως Γιάννης Τσαντίλας.
Ο Γιαννάκης, λοιπόν, ξεκίνησε ως δημοσιογράφος, δίχως πανεπιστημιακές γνώσεις (στα γεράματα θα του δώσουν onoris causa, πτυχίο στη Νομική) και κάπου στο μεσοστράτι της ζωής του (το 1909) αποφάσισε να ασχοληθεί με ένα μεσιτικό/ χρηματοοικονομικό γραφείο στη Νέα Υόρκη. Ήταν έξυπνο παιδί, παιδί της πιάτσας και καθώς το μάτι του έκοβε, όπως κόβει σε όλα τα λαμόγια (τα μυωπικά τους ματάκια βλέπουν τα κοντινά αλλά χάνουν τα μακρινά) αποφάσισε να εισάγει για πρώτη φορά έναν πίνακα αξιολόγησης στις επενδύσεις των σιδηροδρόμων. Ο Τζον Μούντι (ή Γιάννης Τσαντίλας) υπεραπλουστεύοντας κάθε έννοια οικονομίας φτιάχνει έναν κατάλογο (ανάλογο με την αξιολόγηση των κινηματογραφικών ταινιών σε ένα σημερινό έντυπο) και με γράμματα (ΑΑΑ, ΑΑ, Α…) αντί για αστερίσκους βαθμολογεί τις επενδύσεις στους σιδηροδρόμους των Η.Π.Α. Η απλότητα του θέματος άρεσε στους επενδυτές και το όνομα του Γιαννάκη ξεχωρίζει. Πολύ γρήγορα o “Γιαννάκης Τσαντίλας” αυτοαναβαθμίζει το γραφειάκι του και από μεσίτης αυτοανακηρύσσεται πραγματογνώμονας επιχειρήσεων. Βγάζει χρήματα, δηλαδή, πουλώντας πληροφορίες για τη βιωσιμότητα των εταιρειών και αξιολογεί, με τον τρόπο που αξιολογούν τα λαμόγια τη βιωσιμότητα άλλων επιχειρήσεων αλλά και την εμπορευσιμότητα των μετοχών. Η αμοιβή του είναι υψηλή (σήμερα, για κάτι αντίστοιχο παίρνει, περίπου, 150.000 ευρώ καθώς και ποσοστά από τις αγοροπωλησίες των μετοχών) αλλά ας όψεται η ανασφάλεια του κοσμάκη, καθώς ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη και κανένας δεν ξέρει (ούτε και ο ίδιος ο Μούντι, ο Τσαντίλας, πως θα καταλήξει). Η ανασφάλεια του κοσμάκη αυξάνεται όλο και περισσότερο, γιατί μετά τον πόλεμο και τις κοινωνικά άστοχες συμβουλές του Γιαννάκη (που συμπυκνώνονται στο “βαθυστόχαστο” δόγμα “αρπάξτε, ξεσκίστε, τελειώσατε”) η Αμερική θα οδηγηθεί το 1929 στο χρηματιστηριακό κραχ με παγκόσμιες επιπτώσεις. Κατά ορισμένους ο Γιαννάκης, ο Μούντι, δεν είχε πάρει είδηση για το επερχόμενο κραχ και γι αυτό δεν ενημέρωσε τους πελάτες του (είπαμε ότι τα λαμόγια πάσχουν από μυωπία, αλλά ο Γιαννάκης, μάλλον, είχε και πρεσβυωπία). Μάλιστα, οι κακές γλώσσες λένε ότι οι συμβουλές/αρπαχτές του Γιαννάκη είχαν σημαντικό μερίδιο στο να οδηγηθούν οι Η.Π.Α. στο κραχ.