Η “Μακεδονία” για τη Μακεδονία λίγο πριν την απελευθέρωσή της

Εφημερίδα “Μακεδονία της Κυριακής”

Αφιέρωμα

Με την έκδοσή της στις 10 Ιουλίου του 1911 η εφημερίδα "Μακεδονία" αρχίζει να καταγράφει στο σώμα της την εποχή, τις ιδέες, τις ειδήσεις και τα γεγονότα λίγο πριν από την απελευθέρωση του 1912.Επιμέλεια αφιερώματος, κείμενα: Στέλιος Κούκος (skoukos@makthes.gr)

Πρόχειρη και “απόκρυφη” ιστορία

Η εισαγωγή του αφιερώματος:

Ανατρέχοντας σε παλιές εφημερίδες και διαβάζοντας τις ειδήσεις όπως τις κατέγραψαν “εν βρασμώ” ή ακόμη και “εξ επαφής”, αντιλαμβανόμαστε πως ο Τύπος αποτελεί μια πρόχειρη αλλά και έκτακτη πρωτογενή καταγραφή της ιστορίας. Έτσι οι εφημερίδες παύουν πλέον να είναι εφήμερες και ευτελείς και αποκτούν λάμψη, τη δική τους αθανασία. Ο χρόνος πραγματοποιεί την απαιτούμενη ζύμωση για να ωριμάσει ένα γεγονός και να αποκτήσει τη θέση που πραγματικά του αναλογεί μέσα στον ορυμαγδό των ειδήσεων και στον ευρύτερο κόσμο. Απόδειξη της ζύμωσης, το κιτρινισμένο χαρτί, που αποβάλλει τη φρεσκάδα του για να μας φανερώσει το ξεσκαρτάρισμα των ειδήσεων και να μας αφήσει να δούμε γυμνή την τελεσίδικη απόφανση των ίδιων των γεγονότων, τη σαφή ετυμηγορία της ιστορίας. Γεγονότα, ειδήσεις, άρθρα και λοιπές παρεμβάσεις αποκτούν έτσι πλέον το δικό τους ειδικό βάρος, τη δική τους χαρακτηριστική ακτινοβολία.

Και πάλι όμως, επειδή ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει κάτι στο ίδιο το δημοσιευμένο υλικό, φαίνεται πως εκεί που πραγματοποιείται η ωρίμανση είναι τελικά μέσα μας, και έτσι ουσιαστικά πρόκειται για ένα είδος κάθαρσης. Και τότε όλα μοιάζουν να τακτοποιούνται. Αμείλικτα καμιά φορά, αλλά χωρίς τεχνητούς αποκλεισμούς.

Όλες οι ειδήσεις αποτελούν τον προηγούμενο κόσμο μας, τον οδικό χάρτη του πώς φτάσαμε ως εδώ, το παρελθόν μας. Φαίνεται όμως πως ακόμη μεγαλύτερη αξία και λάμψη έχουν οι πιο παλιές εφημερίδες, όταν ο γραπτός Τύπος αποτελούσε τον μοναδικό “συλλέκτη” και “αναμεταδότη” των ειδήσεων και των νέων.